Գլխավոր էջ

Վիքիպեդիա

Ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։

Շաբաթվա հոդված

Հանրային բանկ (անգլ.՝ Public bank), ֆինանսական հաստատություն, որի սեփականատերերը հանդիսանում են պետությունը, համայնքը կամ պետական գործիչները։ Այն կառավարության վերահսկողության տակ գտնվող ձեռնարկություն է: Ներկայիս հանրային բանկային մոդելներից աչքի են ընկնում Հյուսիսային Դակոտայի բանկը, Գերմանիայի Sparkassen-Finanzgruppe-ը և շատ երկրների փոստային բանկային համակարգերը։

Հանրային կամ «պետական» բանկերը համաշխարհային մասշտաբով տարածվել են 19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին՝ որպես կապիտալիստական և սոցիալիստական երկրներում արդյունաբերականացման կարևորագույն գործակալներ, մինչև 2012 թվականի վերջը պետական բանկերը դեռևս տիրապետել և վերահսկել են համաշխարհային բանկային ակտիվների մինչև 25 տոկոսը։

Հանրային բանկային համակարգի կողմնակիցները պնդում են, որ քաղաքականության մշակողները կարող են ստեղծել հանրային հատվածի բանկեր՝ պետական ծառայությունների և ենթակառուցվածքների ծախսերը նվազեցնելու, տեղական բանկերը պաշտպանելու և օգնելու, մասնավոր հատվածի բանկային ծառայությունների կողմից թերսպասարկվող անձանց և կազմակերպություններին բանկային ծառայություններ մատուցելու, ինչպես նաև սոցիալական բարօրության վերաբերյալ քաղաքական մարմինների ընդհանուր պատկերացումները արտացոլող տնտեսական զարգացման որոշակի տեսակներ խթանելու համար։ 2015 թվականի Ադիս Աբեբայի զարգացման ֆինանսավորման գործողությունների օրակարգում նշվել է, որ պետական բանկերը պետք է կարևոր դեր ունենան նոր կայուն զարգացման նպատակներին հասնելու գործում։ Ավելի ու ավելի շատ խոշոր միջազգային ֆինանսական հաստատություններ են ճանաչում այն դրական և կատալիզատորային դերը, որը պետական բանկերը կարող են ունենալ ցածր ածխածնային կլիմայական պայմաններին դիմակայուն անցման գործընթացում։ Ավելին, միջազգային ՀԿ-ները և քննադատ գիտնականները պնդում են, որ պետական բանկերը կարող են զգալի դեր խաղալ արդար և հավասար էներգետիկ անցման ֆինանսավորման գործում։

Հանրային բանկային ինստիտուտի տվյալներով՝ «Հանրային բանկը լիցենզավորված ավանդային բանկ է, որտեղ պահվում են հանրային միջոցները: Հանրային բանկը պատկանում է պետական միավորի՝ երկրի, շրջանի, քաղաքի կամ ցեղի և պարտավոր է ծառայել հանրային առաքելության, որը արտացոլում է այն հանրության արժեքներն ու կարիքները, որին այն ներկայացնում է»... Ավելին⇒

Նորություններ

Շարունակվող իրադարձություններ՝ Իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմ (2023-2024) • Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա

հունիսի 1-ին կայացած ընտրություններում Լեհաստանի նոր նախագահ է ընտրվել Կարոլ Նավրոցկին (լուսանկարում)։
հունիսի 1-ին ուկրաինական անօդաչու թռչող սարքերը թիրախավորել են ռուսական Բելայա, Դյագիլևո, Իվանովո Սևեռնի և Օլենյա ավիաբազաները։ Ըստ նախնական տվյալների՝ վնասը կազմել է ավելի քան 2 միլիարդ ԱՄՆ դոլար։
մայիսի 26-ին Երևանում մեկնարկել է «Երևանյան երկխոսություն» 2-րդ միջազգային համաժողովը։
մայիսի 24-ին Կաննի կինոփառատոնի «Ոսկե արմավենու ճյուղը» շնորհվեց իրանցի ռեժիսոր Ջաֆար Փանահիի «Պարզ զուգադիպություն» կինոնկարին։
մայիսի 12-ին Քրդական բանվորական կուսակցությունը հայտարարել է իր լուծարման մասին՝ ավարտելով Թուրքիայի դեմ պայքարը։
մայիսի 10-ին, ձախողված արձակումից 53 տարի անց, Կոսմոս-482 (լուսանկարում) ավտոմատ միջմոլորակային կայանը մտել է մթնոլորտի խիտ շերտեր, հասել Երկրի մակերևույթին և ընկել Հնդկական օվկիանոս։
մայիսի 8-ին կոնկլավը երկօրյա քվեարկությունից հետո Հռոմի պապ է ընտրել կարդինալ Ռոբերտ Ֆրենսիս Պրևոսթին, որը ընտրվելուց հետո վերցրել է Լևոն XIV անունը։
մայիսի 6-ին Ֆրիդրիխ Մերցը ընտրվել է Գերմանիայի կանցլեր և երդվել իր կոալիցիոն կառավարության հետ միասին։
մայիսի 6-ին Հնդկաստանը սկսել է ռազմական «Սինդուր գործողությունը» ու հրթիռային հարվածներ է հասցրել Պակիստանին և նրա վերհսկողության տակ գտնվող Ազադ Քաշմիրի տարածքներին։
մայիսի 5-ին Սկայպը դադարեցրել է աշխատանքը: 2026 թվականի հունվարին ծառայության օգտատերերի տվյալները կջնջվեն:

Վերջերս մահացածներ՝ Վահան Շիրխանյան • Սերգեյ Վարդանյան • Էլվիրա Ուզունյան •Սեբաստյան Սալգադու •Յուրի Գրիգորովիչ • Արման Գրիգորյան • Խոսե Մուխիկա • Ռադիկ Մարտիրոսյան • Աղվան Չատինյան • Զուրաբ Ծերեթելի

Հաջորդ թողարկում | Պահոց | Խմբագրել

Գիտե՞ք, որ․․․

...վերջին տարիներին մայիսի առաջին շաբաթ օրը նշվում է Մերկ այգեգործության համաշխարհային օրը (լուսանկարում), երբ այգեպաններին խրախուսվում է հանել իրենց հագուստը և մերկ խնամել իրենց այգիները։
...«Պիկասոյի վերջին խոսքերը» երգը ստեղծել է այն բանից հետո, երբ Դասթին Հոֆմանը Փոլ ՄաքՔարթնիին խնդրել է «Թայմ» ամսագրում Պաբլո Պիկասոյի մասին հոդվածի հիման վրա երգ գրել։
...Սահարա անապատից փրկվելու համար Էմիլ Լերեն 12 օրում իր ջարդված ավտոմեքենան մոտոցիկլի է վերափոխել։
...էստոնացի խորհրդային այս մարզիկը կլինիկական մահ է ապրել մրցավազքի ժամանակ, բայց հասել է եզրագծին և գրավել երկրորդ հորիզոնականը։
...պորտուգալերենը Հարավային կիսագնդի ամենատարածված լեզուն է։
...խոշորացույցով, ներկ հեռացնող միջոցով զինված հեղինակը արվեստի մասնագետների ներկայությամբ ապացուցել է, որ իր ստեղծագործությունում (լուսանկարում) պատկերված դոլարներն ու նամականիշերը իսկական չեն։

Հաջորդ թողարկում | Արխիվ | Խմբագրել

Ներկայացում

Վիքիպեդիան առցանց, բազմալեզու, խմբակային հանրագիտարանային նախագիծ է, որն աշխատում է վիքի ձևաչափով։ Նախագիծը նպատակ ունի տրամադրել ազատ, հավաստի և ստուգելի բովանդակություն, որը յուրաքանչյուրը կարող է փոփոխել և բարելավել։

Վիքիպեդիան առաջնորդվում է հիմնարար սկզբունքներով, իսկ բովանդակությունը հրապարակվում է Creative Commons BY-SA արտոնագրի ներքո։ Այն կարելի է պատճենել և օգտագործել՝ պահպանելով սույն արտոնագրի պայմանները։ Վիքիպեդիայում ողջ տեղեկատվությունը ներկայացված է ազատ, առանց գովազդի և իր օգտագործողների անձնական տվյալների օգտագործման։

Վիքիպեդիայի հոդվածների հեղինակները կամավորներն են։ Նրանք կոորդինացնում են իրենց ջանքերը համաձայն համայնքում ընդունված կանոնների և ուղեցույցների ու առանց առաջնորդների։

Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիայում կա՝
319 793 հոդված	481 ակտիվ խմբագիր

Համագործակցություն

Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։

Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ։

Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։

Նախագծի էջ | Հաջորդ թողարկում

Այս օրը պատմության մեջ

1679 թ. – Հայաստանում տեղի ունեցավ մեծ երկրաշարժ, որը ավերեց Երևանն ու բոլոր հարևան բնակավայրերը։ Զոհ գնացին հազարավոր մարդիկ ու գրեթե բոլոր շինությունները։
1878 թ. – Թուրքիան Մեծ Բրիտանիային հանձնեց Կիպրոսի կառավարումը։
1905 թ. – ծնվել է Վարդան Աճեմյանը, հայ մեծանուն թատերական ռեժիսոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական դերասան (մահ. 1977 թ.)։
1918 թ. – Բաթումում Հայաստանի Դեմոկրատական Հանրապետության և Օսմանյան կայսրության միջև կնքվեց պայմանագիր, որը բաղկացած էր 14 հոդվածից։ Անդրանիկ Օզանյանը քննարկում էր համաձայնագիրը առանց միջոցների մնացած Դաշնակցության հետ ձևավորելու Լեռնահայաստան։
1925 թ. – տպագրվեց «Պիոներ ղեկ» մանկապատանեկան պարբերականի առաջին համարը, այնուհետև կոչվել է «Պիոներ կանչ», ապա՝ «Կանչ»։
1934 թ. – մահացել է Մարիա Կյուրին, ծագումով լեհ նշանավոր ֆիզիկոս և քիմիկոս, Նոբելյան մրցանակի կրկնակի դափնեկիր (ծն. 1867 թ.)։
1975 թ. – ծնվել է Անջելինա Ջոլին, ամերիկացի հանրաճանաչ դերասանուհի։
1989 թ. – Ուֆա քաղաքի մոտ տեղի ունեցած երկաթուղային վթարի հետևանքով մահացավ մոտ 500 մարդ։ Վթարը ամենամեծն է ՌԴ-ի և ԽՍՀՄ-ի պատմության մեջ։
2002 թ. – հայտնաբերվեց Կվավար տրանսնեպտունային մարմիններից մեկը, Կոյպերի գոտու ամենամեծ մարմիններից մեկը։